Buğday arpa ve çavdar besinlerinde bulunan glüten proteinin sebep olduğu hastalık çölyak hastalığıdır. Besin sindiriminin ve emiliminin bozulmasına yol açar. Her yaşta görülebilen bir hastalık olan çölyak bir bağışıklık sistemi hastalığıdır. Topluda her 100 kişiden 1 inde görülür. Ancak ailede bu hastalık sahibi biri var ise yakalanma oranı 10 kat artar.
Çölyak Hastalığı Nedenleri
Genetik bir hastalık olarak bilinen çölyak hastalığının başka sebepleri de vardır. Bunlar; geçirilen ameliyat, hamilelik, çok yoğun stres ya da enfeksiyon gibi bazı fiziksel ya da psikolojik sebeplerdir. Bu sebeplerden dolayı hastalık ortaya çıkar ya da tetiklenir. Yani genetik faktörlerin yanında çevresel nedenler de hastalığın oraya çıkışında etkili olur.
Çölyak Hastalığının Belirtileri
Çölyak hastalığı yetişkinlerde ve çocuklarda farklı belirtilerle kendini gösterir. Çocuklarda gelişmenin geri kalması en erken belirtisidir. Bunun yanında çocuklarda deri döküntüleri görülür. Davranış bozukluğu, halsizlik, sürekli uyku hali, karın ağrısı, mide bulantısı, ağız içinde çıkan yaralar, depresyon gece körlüğü, yüksek oranda kilo kaybı, gece terlemeleri ortak olan başka belirtileridir.
Çölyak Hastalığı Nasıl Teşhis Edilir?
Ailesinde çölyak hastası olan ya da belirtileri gösteren bireyler bir iç hastalıkları uzmanına ya da gastroenteroloji uzmanına danışmalıdır. Şüpheler doğrultusunda kan ve dışkı testleri verilir. Sonrasında çölyak hastalığının özel testleri uygulanır. Böylelikle kesin tanı konulmuş olur.
Çölyak Hastalığı Tedavisi
Kesin tanısı konulmuş bireylerin temel tedavisi glütensiz beslenmeye geçmektir. Glüten içeren besinler asla diyete dahil edilmemelidir. Glütensiz beslenme sonrası şikayetler yavaş yavaş azalmaya başlayacaktır. Bununla beraber bağırsak mukozasındaki iyileşme 4-6 ay içinde gerçekleşebileceği gibi 2 yılı da bulabilir. Çölyak hastalığı tedavi edilmezse ilerleyen yaşlarda daha ciddi problemler görülebilir. Bunlar arasında incebağırsak lenfoması ve ülseri vardır.
Çölyak Hastalarının Dikkat Etmesi Gereken Besinler
Çölyak hastaları glütensiz diyet uygulamak zorundadırlar. Her türlü işlenmiş gıdadan uzak durulmalıdır. İşlenmiş gıdalara paketli olan her türlü ürün dahil edilir. Bununla beraber buğday unu, buğday nişastası, ekmek, çavdar, arpa asla kullanılmamalıdır. Bunlar dışındaki ürünlerin kullanımında sakınca yoktur. Sebze ve meyveler glüten barındırmaz.
Comments